Sven budzi się wypoczęty w zalanej światłem sypialni urządzonej w odcieniach bieli i szarości. Miękka kołdra piętrzy się wokół jego ciała. Odwraca się na bok gdzie jego przepiękna żona uśmiecha się do niego promiennie prezentując szereg doskonałych, białych zębów. Kilka minut później do sypialni wbiega trójka roześmianych dzieci, które z radością wskakują na łóżko i rozpoczynają krótką bitwę na poduszki. Wszyscy śmieją się do rozpuku i nikt nie śpieszy się do pracy czy szkoły.

Boom na kulturę, design, muzykę i wszystko co skandynawskie osiąga ostatnio prawdziwe apogeum. Któż nie słyszał choć raz peanów wyśpiewywanych pod adresem Szwecji? Kraj z najlepszym zabezpieczeniem socjalnym! Cóż za piękna natura! Ah, ci tolerancyjni, ekologiczni, po wsze czasy zdrowi i szczęśliwi Szwedzi! Chyba o każdej nacji na świecie krąży cała masa, mniej lub bardziej prawdziwych, stereotypów. Jednak niewiele z nich może poszczycić się tak pozytywnym wizerunkiem jak Szwecja. Co więcej - Szwedzi wcale nie walczą z nie do końca prawdziwymi opiniami. Wręcz przeciwnie - podtrzymują je i... sami zdają się w nie wierzyć. Co prawda wizerunek perfekcyjnej Szwecji zaczyna powoli podupadać, jednak wiele osób wciąż naprawdę uważa, że życie tamtejszego obywatela nie ma wad i wygląda jak to z katalogów IKEA. Gazetka wydawana przez meblarskiego giganta to swoisty przekrój tego co w Szwecji modne i do czego wypada aspirować. Oczywiście, nie zawsze jest to zupełnie zgodne z prawdą. Zobaczmy czego o Szwedach można dowiedzieć się z najnowszego katalogu.


Z drugiej strony wiele kontrowersji wzbudza szwedzkie leśnictwo. Działalność "leśnej mafii" opisywał w swoich reportażach Maciej Zaremba. Przedstawia intensywną wycinkę drzew bez poszanowania wpływu na krajobraz i charakter miejsca, bezsensowne przepisy i przede wszystkim historie ludzi, którzy stracili wspomnienia swojego dzieciństwa. Naturalne, zielone szwedzkie lasy, z którymi każdy kojarzy ten kraj zmieniły się w fabrykę drewna. Także Living Planet Raport pokazuje, że Szwecja nie jest wcale ekologiczną utopią - plasuje się w czołówce krajów, które nadmiernie wykorzystują surowce naturalne. Jeden Szwed wykorzystuje zasoby, na których produkcję potrzeba ponad 7 hektarów ziemi.

Podział życia na prywatne i zawodowe jest w Szwecji bardzo wyraźny. Wiele szwedzkich firm wprowadziło ruchome godziny pracy lub możliwość pracy z domu, a wszystko to by zapewnić pracownikom jak najlepsze warunki do cieszenia się swoim życiem prywatnym. Przedsiębiorcy zakładają, że szczęśliwy pracownik jest bardziej wydajny i produktywny. Czas wolny jest dla Szwedów ważny i jego zakłócanie to zwyczajne faux-pas. Po powrocie do domu można zająć się wspólnym gotowaniem lub ogólnym relaksowaniem się, znanym w Szwecji pod pojęciem mysa. Na urlopowe wyjazdy większość osób nawet nie zabiera swoich służbowych telefonów. Do tego dodać można ponadprzeciętnie długie urlopy - zarówno te wypoczynkowe i rodzicielskie.


Oczywiście szwedzki pracownik też musi mierzyć się z pewnymi problemami. Nie można jednak zaprzeczyć, że tamtejszy rynek pracy jest jednym z najbardziej przyjaznych i pozwala się cieszyć małymi przyjemnościami życia, bez potrzeby stresowania się tym, czy zdążymy odebrać dziecko z przedszkola.

Do napisania tego tekstu zainspirował mnie poniższy post, znaleziony na jednym z internetowych forum podczas zbierania materiałów do pracy licencjackiej. Użytkownik Humlan88 pisze: "Przejrzałem dziś katalog Ikei i zrobiło mi się trochę smutno. Dlaczego mój dom tak nie wygląda? Do młodych par/singli: czy wasze domy wyglądają jak z katalogu ikea? Czy domy ludzi w ogóle tak wyglądają?". 

Na tym samym forum kolejna perełka "Do wszystkich tam! Jak wyglądają wasze domy? Czy mieszkacie jak w katalogach o wystroju wnętrz? Ja tak nie robię, czy jestem jedyny? Czasem trochę się tym stresuję. Wydaje się, że wszyscy starają się mieszkać tak idealnie jak to tylko możliwe, człowiek może prawie wkroczyć do katalogu".

Przeglądając katalogi szwedzkiego giganta meblowego czy spacerując ulicami szwedzkich miast można dostrzec jeszcze jeden, nieco niepokojący, trend. Wszystko podobnie wygląda, ludzie podobnie się zachowują, głoszą podobne poglądy, mają podobne aspiracje. Nie są niemili, ale też i nie przyjacielscy. IDEALNIE wyważeni. Trudno chyba znaleźć drugie tak homogeniczne, ujednolicone społeczeństwo. Przeglądam katalogi IKEA, które uważam za pewnego rodzaju odwzorowanie głównych trendów w szwedzkiej kulturze, od kilku lat. I od kilku lat nic się w nich nie zmienia. Życie ze stron tych reklamowych gazetek dalej płynie spokojnym trybem - pełnym ekologii, przedstawicieli różnych kultur, białych ścian i owczych skór przerzuconych przez oparcia foteli. W rzeczywistości jednak Szwecja jest chyba krajem jak każdy inny. Krajem, który boryka się z wieloma społecznymi problemami, który nie do końca przypomina stereotypowy obraz Skandynawii.

A co wy sądzicie o trendach przedstawianych w katalogach IKEA? Czy rzeczywiście da się zauważyć ich inspirację w codziennym skandynawskim życiu?

Fotografie wykorzystane w tekście: ikea.com